Zonnevelden onmisbaar voor Boxtel
Vrijwel alle wetenschappers zijn het erover eens: de aarde warmt snel op omdat we teveel broeikasgassen uitstoten (vooral CO2 en methaan). Om de ernstige gevolgen te beperken moet ook Nederland aan de slag. De meeste CO2 komt vrij bij vervoer, verwarming en stroomopwekking. De gemeentes staan vooral voor stroom aan de lat en zij hebben afgesproken (in de RES = Regionale Energie Strategie) vanaf 2030 een flinke hoeveelheid wind- en zonenergie op te wekken. Voor Boxtel is dat 80 miljoen kWh/jr. Wat je thuis met zonnepanelen opwekt telt niet mee voor de RES maar als energiebesparing. Zonnevelden zijn noodzakelijk voor Boxtel om de RES opgave te halen.
Energieneutraal
Nederland wil in 2050 energieneutraal zijn. Zelfs als we alle geschikte daken volleggen zijn er nog zonnevelden nodig. Op dit moment is ongeveer 0,1% van de Nederlandse grond benut voor zonne-energie en dat zal moeten groeien naar ca. 1%. Ter vergelijk (bron CBS): momenteel wordt ruim 70% (24.700 km2) van de Nederlandse grond (34.000 km2) agrarisch gebruikt. En kassen beslaan 130 km2 (bijna 0,4% van Nederlandse grond), waarvan de helft voor bloemen en sierplanten. De gemeenteraad van Boxtel wil zelfs zo snel mogelijk energieneutraal worden. Om te bepalen hoeveel stroom we daarvoor moeten opwekken is gerekend met een snelle groei van elektrisch vervoer en veel energiebesparing (o.a. door isolatie en warmtepompen). Met efficiënte zonnepanelen (opbrengst 200 kWh/m2 per jaar) is energieneutraal dan haalbaar met 4 tenders van elk 50 ha. zonnevelden en 3 windmolens in Boxtel noord (zoals afgesproken in beleidsakkoord 2021-2026).
Stroomnet
Netbeheerders zijn hard aan het werk om het stroomnet uit te breiden maar door slimmer gebruik kan er nu ook al meer. Zo mogen zonnevelden nog slechts voor 50% van het piekvermogen aangesloten worden (scheelt kabel-, omvormer- en aansluitkosten) of ze kunnen bij overproductie door de netbeheerder tijdelijk uitgezet worden. Hierdoor verlies je hooguit 5% van de energie maar omdat stroom op die momenten weinig waard is scheelt het qua geld heel weinig. En met batterijopslag voor een paar uur is vraag en aanbod beter af te stemmen. Hiervoor is 416 miljoen euro subsidie beschikbaar en dit kan een extra verdienmodel voor zonnevelden zijn. Zelfs als aansluiten nu nog niet mogelijk is, is het verstandig om door te gaan omdat aansluiten in volgorde van aanvraag gaat.
Opbrengst
Stroom opwekken met wind of zon is goedkoper dan met gas-, kolen- of kerncentrales. Doordat nu al een flink deel van onze stroom duurzaam opgewekt wordt zijn we allemaal minder duur uit. In 2023 was de totale besparing voor Nederland al 2,5 miljard euro (bron: Martien Visser, lector energietransitie Hanzehogeschool Groningen ) en dat wordt ieder jaar meer. Inmiddels hebben veel onderzoeken aangetoond dat een eigen, volledig duurzame energievoorziening het minst kost en meest robuust is. En we worden dan ook nog volledig onafhankelijk (van dubieuze regimes). Bij de zonnevelden streeft Boxtel naar minimaal 50% deelname door inwoners zodat zij ook meedelen in de winst. De opbrengst van het geplande eigen zonneveld van de gemeente zal worden gebruikt om inwoners met een smalle beurs te helpen bij verduurzaming van de woning. Boeren die minder koeien per ha. willen houden kunnen bijv. met verticaal in het weiland geplaatste tweezijdige zonnepanelen hun inkomen op peil houden. Een dergelijk gecombineerd gebruik is ook volgens de nieuwe richtlijnen toegestaan.
Biodiversiteit
Agrarische grond wordt grotendeels gebruikt voor veevoer, vooral mais en raaigras. beiden monocultuur en slecht voor de biodiversiteit. Volgens TNO bevordert het omzetten van mais- of grasvelden naar zonnevelden die maximaal 2/3 vol liggen de biodiversiteit. De vergunning voor een zonneveld is voor 25 jaar, daarna kan de grond weer agrarisch gebruikt worden.
Investeren in de toekomst
Tijdens de raadsvergadering van 6 februari 2024 heeft de gemeenteraad ingestemd met het Integraal Huisvestingsplan (IHP) voor de schoolgebouwen in Boxtel. Een integraal en gedragen plan dat in overeenstemming met en tussen de schoolbesturen en de gemeente is opgesteld. Combinatie95 is erg tevreden met dit resultaat en complimenteert de schoolbesturen, ambtelijke organisatie en de wethouder hiervoor. De komende 16 jaar investeren we ruim 90 miljoen euro in kwalitatief goede, duurzame en toekomstbestendige schoolgebouwen! Een fors bedrag maar hiermee creëren we gebouwen waarin de kinderen van onze gemeente de komende decennia optimaal kunnen leren, spelen en ontwikkelen. Een aantal projecten zoals de nieuwbouw van HUB Boxtel en het onderzoek naar verplaatsing en nieuwbouw van De Hobbedonken naar Boxtel-noordoost zullen snel opgestart worden.
Combinatie95 heeft samen met D66 bij het IHP een motie ingediend met de titel “benutten kansen IHP”. Deze motie roept op om renovatie van monumentale gebouwen en gebouwen met een historische waarde een gelijke kans te geven als nieuwbouw. Omdat renovaties in Boxtel op dit moment in 20 à 25 jaar worden afgeschreven zijn deze financieel altijd minder gunstig dan nieuwbouw. Dit terwijl wanneer er aan nieuwbouw gelijkwaardige uitgangspunten en middelen beschikbaar gesteld worden er ook aan nieuwbouw gelijkwaardige afschrijvingstermijnen zouden moeten gelden. Hiermee kunnen we monumentaal vastgoed in onze gemeente behouden én geschikt maken voor het onderwijs. Daarnaast riep de motie ook op om herontwikkelingspotentieel bij mogelijk vrijkomende percelen door het verplaatsen van scholen optimaal te benutten en zoveel als mogelijk te streven naar meervoudig ruimtegebruik door bijvoorbeeld combinaties te maken met woningbouw of andere maatschappelijke voorzieningen. De motie is met een mooie meerderheid van de gemeenteraad aangenomen.
Tijdens dezelfde raadsvergadering heeft Combinatie95 samen met D66 ook een motie Vreemd aan de orde van de dag ingediend met als onderwerp: “herzien afschrijvingstermijn schoolgebouwen”. Schoolgebouwen worden in de gemeente Boxtel in 40 jaar afgeschreven waarbij, vanuit het dekkingsplan uit 2019, een restwaarde gehanteerd wordt van 20%. Op deze restwaarde wordt niet afgeschreven, hiermee lopen we potentieel het risico dat er grote restwaardes open blijven staan terwijl de schoolgebouwen aan het einde van de levensduur deze waarde niet meer hebben en ook niet opbrengen. Voor het hele IHP gaat het daarmee om een restwaarde van ruim 18 miljoen. De motie riep op om de afschrijvingstermijn te verlengen naar 50 jaar en de restwaarde op 0% te zetten. Hiermee blijft het effect van de investeringen op de jaarlijkse kapitaallasten hetzelfde maar verkleinen we het risico voor onze toekomstige generaties aanzienlijk. Ook deze motie is aangenomen.
Woningtoewijzing
Vanaf 1 januari 2024 is de vernieuwde huisvestingswet in werking getreden. Een aantal belangrijke wijzigingen zijn:
- De huurtoeslag wordt verhoogd met ruim €30,-
- Voor jongeren wordt het makkelijker om te blijven wonen in de huurwoning van hun overleden ouders. Zij mogen het huurcontract (van een wooncorporatie) overnemen tot hun 28e.
- Gemeenten kunnen inwoners van hun eigen stad of dorp die een woning willen huren of een nieuwbouwwoning willen kopen voorrang geven.
Dat laatste betekent dat mensen die al in de gemeente wonen of er een aantal jaren aaneengesloten hebben gewoond, makkelijker een woning kunnen krijgen dan mensen van buiten de gemeente. Op dat laatste punt hamert Combinatie95 al een tijd. Sinds dat bekend is geworden dat deze mogelijkheid in deze wet opgenomen zou worden, hebben we al een aantal pogingen gewaagd om dit ook in Boxtel te regelen. Gemeenten mogen in de huisvestingsverordening opnemen dat bij maximaal 50% van de vrijkomende huurwoningen en nieuwbouw koopwoningen (<€390,000 in 2024) voorrang gegeven mag worden aan woningzoekenden met economische, maatschappelijke of lokale binding. Tot nu toe is het echter nog niet gelukt om een meerderheid in de Boxtelse gemeenteraad te krijgen.
Op 16 januari 2024 is er in de raadzaal van het gemeentehuis een informatie- en uitwisselingsbijeenkomst gehouden over onder andere het woonbeleid. Eén van de onderwerpen was de vernieuwing van de huisvestingswet en woningtoewijzing. Wij hebben hier opnieuw nadrukkelijk aangeven dat Combinatie95 vindt dat de voorrangstoewijzing aan Boxtelse inwoners geregeld moet worden. Omdat het de Boxtelse ambitie is om dubbel zoveel te bouwen als de vraag vanuit de eigen inwoners (3000 i.p.v. 1500 woningen tot 2040) vinden wij dit alleszins redelijk.