Tijdens de informatieavond van 19 november 2024 over arbeidsmigratie werd duidelijk dat de gemeente Boxtel geen goed zicht heeft op het precieze aantal arbeidsmigranten dat woonachtig is in onze gemeente. In de beantwoording van de wethouder op de vragen van PvdA-GroenLinks tijdens het vragenhalfuurtje in de raadsvergadering van 4 februari 20254 bleek tevens dat er geen extra inspanning wordt geleverd vanuit het college om arbeidsmigranten in te schrijven in de Basisregistratie Personen (BRP). Daarnaast blijkt uit recente statistieken dat ongeveer de helft van de arbeidsmigranten in Nederland niet staat ingeschreven in de BRP. Dit is erg zorgelijk, want zonder inschrijving in de BRP is een arbeidsmigrant extra kwetsbaar en heeft deze bijvoorbeeld geen toegang tot zorg en sociale voorzieningen. Daarnaast is het voor de gemeente belangrijk om een zo nauwkeurig mogelijk beeld te hebben van het aantal arbeidsmigranten dat woonachtig is in haar gemeente. Dit is essentieel om beleid beter af te stemmen op deze doelgroep en kan in noodsituaties zelfs van levensbelang zijn. Hierover hebben wij de volgende vragen gesteld en ze zijn hier later aangevuld met de antwoorden:
- Is het voor arbeidsmigranten mogelijk zich permanent (als ingezetene) in te schrijven in de BRP op het adres van een (toekomstige grootschalige) huisvestigingslocatie? Zo nee, waarom niet?
Iedereen die naar redelijke verwachting gedurende een half jaar ten minste twee derde van de tijd in
Nederland verblijf zal houden, kan en moet zich op grond van artikel 2.38 van de Wet basisregistratie personen inschrijven op het woonadres. Dit geldt ook voor arbeidsmigranten die wonen op een huisvestinglocatie.
- De Landelijke Aanpak Adreskwaliteit (LAA) maakt het mogelijk voor arbeidsmigranten om zich op een briefadres in te schrijven. Wat is het gemeentelijke beleid als een arbeidsmigrant zonder vast
woonadres zich wil laten inschrijven in de BRP? Indien er geen beleid is, gaat u hiervoor beleid
opstellen? Zo ja op welke termijn, zo nee waarom niet?
Het is niet de Landelijke Aanpak Adreskwaliteit die bepaalt of iemand ingeschreven wordt op een
briefadres. In art 2.38 lid 1 wet BRP is beschreven wanneer iemand in aanmerking komt voor een
briefadres. De regels zijn voor alle burgers hetzelfde, dus er wordt geen speciaal beleid gemaakt voor de inschrijving van arbeidsmigranten op een briefadres.
- De LAA maakt het doen van een adresonderzoek mogelijk bij twijfel over juiste registratie bij
adressen. Hoeveel adresonderzoeken en huisbezoeken hebben in de gemeente Boxtel in het
afgelopen jaar (2024) plaatsgevonden? En in hoeverre heeft dit geleid tot een verbetering van de
BRP in onze gemeente?
Bij een signaal over twijfel over de juistheid van adresgegevens wordt er een onderzoek opgestart naar het adres. In Boxtel zijn in 2024 in totaal 314 adresonderzoeken opgestart en zijn ca 55 huisbezoeken uitgevoerd. Naar aanleiding hiervan is de kwaliteit van het BRP verbeterd. De burgers die hier verblijven zijn ingeschreven en anderen die er niet meer verblijven zijn na de onderzoeksprocedure uitgeschreven.
- Wordt er in de gemeente Boxtel al samengewerkt met belangrijke werkgevers en huisvesters om de
registratie van arbeidsmigranten in de BRP te verbeteren of gaat het college dit in de nabije
toekomst doen? Zo nee, waarom niet?
Bij adresonderzoeken wordt er contact opgenomen met de verhuurder/huisvester en met sommige
verhuurders is er structureler contact over de bewoning op een adres. Daarnaast is de gemeente aan het onderzoeken of het mogelijk is om een pilot te starten met inschrijving op locatie bij Vion.
- Kunnen arbeidsmigranten accommodaties/kamers in (toekomstige grootschalige) huisvestiging
zelfstandig huren als particulier, of zijn deze uitsluitend toegankelijk via uitzendbureaus en
werkgevers? Welke beperkingen en voorwaarden gelden hierbij?
Arbeidsmigranten zijn niet verplicht om te gaan wonen in het complexgewijze huisvestingscomplex en mogen ook voor eigen woonruimte zorgen. De keuze wie er wordt toegelaten tot de accommodatie is aan de exploitant van de complexgewijze huisvestingsvoorziening. Zowel de raad als het college hebben hier geen regels over opgenomen in de Verordening huisvesting arbeidsmigranten Boxtel 2022 en Regeling huisvesting arbeidsmigranten Boxtel 2022.
- Wordt er bij het huisvesten van arbeidsmigranten in onze gemeente huurcontracten opgesteld
tussen huurder en verhuurder, of is huisvesting gekoppeld aan een arbeidsovereenkomst?
De Wet goed verhuurderschap die in juli 2023 van kracht is geworden geeft de verplichting het
arbeidscontract en de huurovereenkomst los van elkaar aan te bieden bij woningverhuur aan
arbeidsmigranten.
- En in het verlengde daarvan, zal er ook controle zijn of de verhuurder geen dochterbedrijf is van het
uitzendbureau waar de arbeidsmigrant in dienst is, of dat er geen andere soort juridische relatie
bestaat tussen uitzendbureau/werkgever en verhuurder?
Het is niet verboden dat een dochterbedrijf de verhuurder van een woning is zolang het arbeidscontract en de huurovereenkomst los van elkaar worden aangeboden. Daar zal dus niet op gecontroleerd worden.
- Kunnen arbeidsmigranten in de kamers van (grootschalige) huisvestiging blijven wonen als deze een
vast contract krijgen?
Nee, het huisvestingscomplex is bedoeld voor arbeidsmigranten die hier maximaal 3 jaar verblijven.
Arbeidsmigranten die langer verblijven dienen zich te begeven op de reguliere woningmarkt.
- Is het college het eens met VRO dat het belangrijk is dat deze informatie in de taal van de
arbeidsmigrant beschikbaar is (Pools, Roemeens, Bulgaars en Oekraïens bijv.)?
Ja, het is belangrijk dat alle informatie in meerdere talen beschikbaar is. De technische ontwikkeling dat dit via mobiele telefoons automatisch beschikbaar is, is daarom van toegevoegde waarde. Daarnaast is het op de site van de gemeente Boxtel mogelijk om teksten te vertalen (selecteren en kies vertalen) in 29 talen, zo ook de pagina “meldpunt goed verhuurderschap”. Op dit moment wordt er gewerkt om dit nog gebruiksvriendelijker te maken. De site van wet goed verhuurderschap is niet in ons eigen beheer.
- Naast dit meldpunt, welke maatregelen neemt de gemeente nog meer om misstanden te voorkomen, zoals gedwongen verhuizingen of intimidatie door verhuurders?
Dergelijke klachten hebben we tot op heden niet ontvangen. Als we deze signalen ontvangen, zullen we daar binnen onze wettelijke mogelijkheden tegen optreden.
- Deelt het college onze zorgen over de neutraliteit en toegankelijkheid van het informatiepunt voor
arbeidsmigranten in Boxtel?
Wij delen uw zorgen niet. Het BMIP (Brabants Migratie Informatie Punt) biedt laagdrempelige
ondersteuning en advies aan arbeidsmigranten. Doel is om werkomstandigheden en levenskwaliteit van arbeidsmigranten te verbeteren. Het is een landelijke pilot vanuit het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, PNB en vijf Brabantse Arbeidsmarktregio’s. Vanwege behaalde positieve resultaten is de pilot in versneld tempo verder uitgerold, onder de nieuwe naam Workinn.nl (WIN). Onlangs heeft een bedrijfsbezoek aan WIN bij Vion plaatsgevonden. Hieruit is ons gebleken dat WIN toegankelijk en neutraal is voor arbeidsmigranten werkende bij Vion. Het aantal arbeidsmigranten wat het informatiepunt bezoekt neemt gestaag toe omdat arbeidsmigranten elkaar informeren over WIN. Ook is het personeel van WIN meerdere talen machtig wat het WIN toegankelijk maakt. Begin deze maand is er een extra consulente gestart die Bulgaars spreekt. Dit neemt niet weg dat wij ook streven naar uitbreiding van het aantal WIN’s in onze gemeente.
- Gaat het college in gesprek met het Brabants Migratie Informatie Punt (BMIP) om de mogelijkheid te
bespreken om het informatiepunt in de gemeente Boxtel op een onafhankelijke locatie toegankelijk
te maken voor alle arbeidsmigranten in onze gemeente? Zo nee, waarom niet?
Wij denken dat het WIN (voorheen BMIP) in Vion een goede ontwikkeling is en zijn niet voornemens om te vragen deze te verplaatsen. Wel blijven wij structureel in overleg met de organisatie van WIN om te bekijken of er mogelijkheden zijn om meerdere locaties in onze gemeente te openen.
- Gaat het college de resultaten tot zich nemen die in Q2 worden geboekt met deze methode in de
gemeente Roosendaal? Zo nee, waarom niet?
Er is regelmatig contact met de projectleider BMIP. Belangrijke resultaten worden altijd met elkaar
gedeeld.
- Hoe wordt gemonitord of het Boxtelse beleid ten aanzien van arbeidsmigranten en huisvesting
daadwerkelijk leidt tot betere woonomstandigheden van arbeidsmigranten en dat dit beleid bijdraagt aan het voorkomen dat arbeidsmigranten in kwetsbare posities terechtkomen? Op basis van welke criteria wordt beoordeeld of het beleid succesvol is?
Het belangrijkste doel van ons beleid is het realiseren van goede huisvesting voor arbeidsmigranten voor zowel bewoners als omwonenden. Hiervoor zijn een groot aantal randvoorwaarden in de
arbeidsmigrantenhuisvestingsvergunning opgenomen. Indien niet voldaan wordt aan de gestelde
randvoorwaarden kan er gehandhaafd worden. Daarnaast zijn we aan het onderzoeken of het
implementeren van het zorgbeheersysteem, wat ontwikkeld is door de vereniging Huisvesting
Arbeidsmigranten, een extra uitkomst kan bieden. De evaluatie zal, zoals afgesproken tijdens de
raadsvergadering van 24 oktober 2023, plaatsvinden op het moment dat een complex gerealiseerd is en 1 tot 1,5 jaar operationeel is. Op die manier kan alles goed afgewogen worden. Na deze evaluatie kan bepaald worden of het huidige vastgestelde beleid bijgesteld moet worden. De raad zal betrokken worden bij deze evaluatie.
Over de auteur